بازارگاه‌هاى شهرى
در برخى شهرهاى کوچک و گاه بزرگ، فروشندگان کالا همه روزه در محلى ساخته نشده، براى داد و ستد گرد مى‌آمدند، در قرن اول هجرى بازار کوفه اينگونه بود. در برخى از شهرهاى بزرگ حتى امروزه نيز در برخى نقاط بازارگاه‌هائى تشکيل مى‌شود که داراى فضاهاى کالبدى ساخته شده‌اى نيست و به محصولات ارزان قيمت مانند سبزيجات و ميوه‌جات اختصاص دارد و هرکس زودتر در جائى قرار گيرد، ماندن تا پايان روز در آنجا به او تعلق دارد. اين بازارگاه‌ها بيشتر در کنار مراکز و راه‌هاى پرجمعيت شکل مى‌گيرد. در برخى موارد، در روزهاى معينى در هفته، بازارگاه‌هائى در کنار دروازه‌ها و ميدان‌هاى شهر تشکيل مى‌شده است که امروزه نيز در برخى شهرها امروزه نيز به چشم مى‌خورد.
بازارهائى که داراى فضائى ساخته شده هستند، بازارهاى شهرى نام دارند. در شهرها بيشتر بازارها به‌صورت ثابت وجود داشته، که بيشتر در فضاهاى بسته تشکيل مى‌شدند. شواهدى وجود دارد که چنين بازارهائى در برخى از شهرهاى هزاه سوم و دوم ق‌م وجود داشته است. چنين به‌نظر مى‌رسد که در دروه‌هاى پيش از اسلام در ايران اينگونه بازارها وجود داشته، در روزگار اسلامى نيز بازارهاى سقف دارد در کوفه، بغداد، نيشابور، بخارا، سمرقند وجود داشت و بازارهاى دائمى بزرگى در اين شهرها قرار داشت.
بازارهاى روستائى
در برخى روستاهاى پرجمعيت و بزرگ و آباد که مردم آن به‌غير از کشاورزى به توليد صنايع دستى نيز اشتغال داشتند، گاه بازارهائى دائمى بر پا مى‌شد. از جمله برخى روستاهاى پيرامون اصفهان در قرن چهارم‌هجرى و برخى از روستاهاى بلخ و تعدادى از روستاهاى ناحيهٔ رودشت اصفهان که معظم‌قراه خوانده مى‌شوند و در قرن هشتم‌هجرى داراى بازار بودند. علاوه بر اين بسيارى از روستاهاى بزرگ و متوسط داراى بازار يا بازارچه‌‌اى هر چند کوچک بودند که اغلب شامل چند دکان و کارگاه کوچک بوده است که پيرامون ميدانچه و بنه‌گاه روستا جاى داشته و ميدانچه و بنه‌گاه مزبور، هم ارتباط مستقيم و نزديکى با راه اصلى و جاده داشته و هم با عناصرى مانند فضاهاى مذهبى، اجتماعى و گذران اوقات فراغت در ارتباط بوده است. اما در مجموع بازارهاى روستائى بيشتر به شکل دوره‌اى که در بين چند روستا در حرکت بوده است، وجود داشته است.
بازارهاى ادوارى
يکبار، بازارى در يکى از روستاها برپا مى‌شد و روستائيان کالاهاى قابل فروش و تبادل خود را به آنجا مى‌برند و کالاهائى را که لازم داشتند، بکوچک نيز بازارهاى ادوارى تحت عنوان دوشنبه‌بازار، پنجشنبه‌بازار و غيره، نيز وجود داشت. دروهٔ زمانى اينگونه بازارها با توجه به نوع کالا وسعت منطقه و مقدار تبادلات و جمعيت متفاوت بود. در بخارا در قرون اوليه هجرى بازارى بود که در سال، دو مرتبه و هر مرتبه به‌مدت يک روز تشکيل مى‌شد که به بازار 'ماخ' مشهور بود و گويا تا اوايل اسلام در آن بازار تعداد بسيار زيادى بت به فروش مى‌رسيد. گفته‌اند که در گذشته در اردبيل نيز سالانه بازارى تشکيل مى‌شد که گربه‌هاى زيبا در آن ازارهاى ادوارى، بازارهائى هستند که در مواقع معينى به‌صورت ادوارى و منظم تشکيل مى‌شده است. در برخى از مناطقى که تعدادى روستاى آباد وجود داشت. هر مدت مى‌خريدند. در برخى از شهرهاى براى فروش عرضه مى‌شد.
بازارهاى سالانه نيز از جمله بازارهاى ادوارى است که در مواقع خاص مانند نوروز يا مناسبت‌هاى ديگر برپا مى‌شد.
بازارهاى شهرى
بازارهائى که داراى فضائى ساخته شده هستند، بازارهاى شهرى نام دارند. در شهرها بيشتر بازارها به‌صورت ثابت وجود داشته، که بيشتر در فضاهاى بسته تشکيل مى‌شدند. شواهدى وجود دارد که چنين بازارهائى در برخى از شهرهاى هزاه سوم و دوم ق‌م وجود داشته است. چنين به‌نظر مى‌رسد که در دروه‌هاى پيش از اسلام در ايران اينگونه بازارها وجود داشته، در روزگار اسلامى نيز بازارهاى سقف دارد در کوفه، بغداد، نيشابور، بخارا، سمرقند وجود داشت و بازارهاى دائمى بزرگى در اين شهرها قرار داشت.
:: موضوعات مرتبط:
,
,
:: برچسب‌ها:
,
انواع بازارها ,
بازارهای شهری ,
بازارهای ثابت ,
بازارگاه‌هاى شهرى ,
بازارهاى روستائى ,
بازارهاى ادوارى ,
,
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
.gif){kind=small}
